Stopnie wojskowe w Wojsku Polskim 19182005

Do otwarcia nowego wątku skłonił mnie Wilniuk. Pytanie zasadnicze brzmi następująco: jak zmieniały się stopnie w Wojsku Polskim w latach 1918–2005? Kiedy i jakich dokonywano zmian, w tym również oznak stopni wojskowych?

Ustawa z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej art. 74 (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 205, z późn. zm.):
1. Ze względu na posiadany stopień wojskowy żołnierze są szeregowymi, podoficerami lub oficerami.
2. Stopniami wojskowymi są następujące stopnie:
1) szeregowych:
a) szeregowy,
b) starszy szeregowy,
2) podoficerów:
a) kapral,
b) starszy kapral,
c) plutonowy,
d) sierżant,
e) starszy sierżant,
f) młodszy chorąży,
g) chorąży,
h) starszy chorąży,
i) starszy chorąży sztabowy,
3) oficerów:
a) młodszych:
- podporucznik,
- porucznik,
- kapitan,
b) starszych:
- major,
- podpułkownik,
- pułkownik,
c) generałów:
- generał brygady,
- generał dywizji,
- generał broni,
- generał.
W Marynarce Wojennej stopniami wojskowymi są odpowiednio stopnie:
1) szeregowych:
a) marynarz,
b) starszy marynarz,
2) podoficerów:
a) mat,
b) starszy mat,
c) bosmanmat,
d) bosman,
e) starszy bosman,
f) młodszy chorąży marynarki,
g) chorąży marynarki,
h) starszy chorąży marynarki,
i) starszy chorąży sztabowy marynarki,
3) oficerów:
a) młodszych:
- podporucznik marynarki,
- porucznik marynarki,
- kapitan marynarki,
b) starszych:
- komandor podporucznik,
- komandor porucznik,
- komandor,
c) admirałów:
- kontradmirał,
- wiceadmirał,
- admirał floty,
- admirał.
Art. 76 ust. 6 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP:
Najwyższym stopniem wojskowym dla całości Sił Zbrojnych RP jest marszałek Polski.

M-i, czy coś po 1967 roku się zmieniło?
Ja służąc w OPK w 1987-89 miałem oficjalnie wpisane stopnie: kanonier i bombardier. Czy jest to jakoś usankcjonowane, czy to tylko tradycja?
pozdrawiam - Piotr

...coś słyszałem, że krótko funkcjonowały stopnie (przed 2000 do zeszłego roku chyba)
-starszy plutonowy
-młodszy chorąży sztabowy

pozdrawka

W stosunku do stanu sprzed 1939 r, mamy zmiane w nazewnictwie szeregowych Wtedy stopniami szeregowych byly szeregowiec a nie szeregowy (legionista, strzelec, ulan, szwolezer, kanonier, saper) i st. szeregowiec (i pozostali odpowiednio). Kilkakrotnie nastepowala tez modyfikacja odznak stopni wojskowych. Ostatnia nastapila w 1938 r. Wtedy m. in. zmieniono oznaki stopni sierzanta i st. sierz.

Natomiast mam pytanie kiedy po wojnie oficerom w stopniach ppor - kpt. przybyla jedna gwiazdka. Jak sie nie myle wiazalo sie to z faktem ze przez pewien czas jedna gwiazdka byla oznaka chorazego 9tak wiec ppor musial miec 2 gwiazdki) i czy przypadkiem przez jakis czas chorazy nie byl zaliczany do korpusu oficerskiego?

Witam.
Stopnie st. plut oraz ml.chor.sztab. wprowadzono w 1996 roku i funkcjonowaly one do zeszlego roku.
Jezeli chodzi o chorazych, to spotkalem sie z informacja ze przez jakis czas po wojnie absolwentow szkol oficerskich mianowano wlasnie na ten stopien. Chorazowie z 1 i 2 AWP nosili stopien troche a modle" radziecka, tzn. gwiazdke na cienkiej linii wzdloz pagonu. Czyli mniej wiecej tak, jak obecnie ml. aspirant Policji.
Pozdrawiam

A tak przy okazji to korpus chorążych jest na wymarciu (chyba że znowu coś się zmieniło).
Armia Polska we Francji w 1940 miała jeszcze stopień aspiranta (jedna gwiazdka).
szkoda że znieśli marszałka- ale w armiach zachodnixch wciąż jest więc pewnie gienki" się o niego upewnią.

Od 01.07.2004r., korpus chorazych w WP przestal istniec.
Obecnie ml. chor., chor.,chor. sztab. i st. chor.sztab sa stopniami podoficerow starszych.
Stopien marszalka w WP istnieje nadal.
Pozdrawiam

Salve,

Odnosnie Armii Polskiej we Francji - to nie bylo nigdy polskich stopni aspirantow. Byli np plutonowy podchorazy, czy kapral podchorazy.
Poniewaz Francuzi nie wiedzieli co to podchorazy - wiec znaleziono ich odpowiednik: aspirant tzn to co oni u siebie mieli czyli prawie oficer. Doszlo do tego ,ze kiedy absolwienci podchorazowek we Francji wsiadali do wagonow kolejowych i mowil, ze sa aspiranatami do Francozow dostawali przedzialy przeznaczone dla oficerow. Jak zobaczyli to polscy oficerowie - zaraz doniesli wladzom" i chlopaki musieli sie przenosic do zwyklych przedzialow pociagu...
W razie watpliwosci popatrz na :
Antologia Szkol Podchorazych PSZ na Zachodzie w czasie i po II w.s.", R.C. Gallera, Londyn 2002 - gdzie uwidocznione sa przyklady swiadectw podchorazych konczacych podchorazowki we Francji w 1940 r.

Pozdrawiam

Gandalf de Grey

tak po prostu wyczytałem w jakiejś knidze o walkach we Francji.

Gandalfie, coś Ci się pomyliło. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z 6 marca 1940 r. (Dziennik Ustaw nr 5 z 7 marca 1940 r., poz. 12 oraz nr 9 z 30 kwietnia 1940 r., poz. 24):
Art. 157. (1) Ustanawia się następujące stopnie podoficerskie:
a) kapral,
b) plutonowy,
c) sierżant,
d) starszy sierżant,
e) aspirant,
f) chorąży.

Art. 158. (1) Aspirantem może być mianowany tylko żołnierz, który ukończył z pomyślnym wynikiem szkołę podchorążych.
(2) Warunki przyjęcia do szkoły podchorążych, jak również mianowania aspirantem określa Minister Spraw Wojskowych.

Pytanie odnośnie Marszałka.Kto nadaje stopień Marszałka RP? Ostatnim Marszałkiem był chyba Marian Spychalski(od 1963 do 1980 ).Dlaczego od tylu lat nie mamy marszałka? Czy to prawda,ze marszałkiem może zostac tylko generał bioracy udział (dowodzacy armią) podczas działań wojennych??Podobno w Stanie Wojennym Wojciech Jaruzelski miał otrzymać (sam się awansować??)stopień Marszałka.
Odnośnie stopni generalskich.W latach 80-tych do istniejacych 3 stopni generalskich (brygady,dywizji,broni) dodano czwarty - generał armii.Czy ten stopień nadal istnieje??.Pozdrawiam Grzebiuszka

15 sierpnia 2002 gen. Piątas szef SGWP otrzymał nominację na stopień generała (nowo wprowadzony 4 gwiazdkowy).
Wiec po 1989 roku musieli wycofac stopien gen. armii. Ciekawe co w tym wypadku z Jaruzelskim - jaki stopien teraz nosi -nieistniejacy ? No i co zrobili z tymi zolnierzami ktorzy mieli stopnie starszego plutonowego, ktore zniesli awansowali ich czy zdegradowali ?

A co do tego nowego stopnia - generala bez dodatkow", to kolega z WATu mi opowiadal ze wiazalo sie to z niedowartosciowaniem naszej kadry, ktorej nie podobalo sie ze generalowie z NATO, np. Amerykanie maja 4 gwiazdki a oni nie i uwaza sie ich za gorszych od tamtych, mimo ze tez maja najwyzszy stopien wojskowy.

Z tego co pamietam, to stopien marszalka nadaje Parlament.
Stopien wojskowy, jest tytulem dozywotnim. Jezeli Jaruzelski byl w momencie odejscia z wojska generalem armii, to pozostaje nim nadal mimo, ze takiego stopnia juz sie nie nadaje.To samo jest np. ze st. plutonowymi.Jezeli ktos jest nadal zolnierzem w tym stopniu, to nosi go do momentu awansu na sierzanta. Rezerwisci posluguja sie tym stopniem dozywotnio. OBNIZENIE stopnia (mylnie zwane degradacja) nie wchodzi w gre, poniewaz jest to kara ktora wymierza tylko Sad. Obecnie nowa ustawa o Silach Zbrojnych RP utozsamia zajmowany etat, ze stopniem wojskowym.Czyli kazdy etat ma przypisany odpowiedni stopien.Po zakonczeniu okresu przejsciowego, nie mozna bedzie wyznaczyc np. sierzanta na etat plutonowego ( w tej chwili jeszcze sie wyznacza, wyplacajac dodatek wyrownawczy),poniewaz nie mozna zolnierza w ten sposob zmuszac do obnizenia stopnia wojskowego.Nastepny kandydat na stanowisko po w/w sierzancie bedzie musial miec stopien plutonowego (zgodny z etatem), badz st.kaprala -automatyczny awans na plutonowego.Mam nadzieje, ze sie polapiecie w tym co chcialem naswietlic :-)
Pozdrawiam

W Mar.Woj do 1945 były stopnie :
- marynarz
- starszy marynarz
- mat
- bosmanmat
- bosman
- starszy bosman
- chorąży marynarki
- podporucznik
- porucznik
- kapitan
- komandor podporucznik
- komandor porucznik
- komandor
- kontradmirał
- wiceadmirał
- admirał
W czasie wojny przy podawaniu stopnia wojskowego marynarzy dopisywane było czy dany marynarz jest ochotnikiem , nadterminowym czy zawodowym np.
mat naderminowy XXXX
marynarz ochotnik YYYY
poz.Slaw 100

najlepsze było jak próbowano nazwac ten stopień (czterogwaizdkowego geńka)- armi było niepolitycznie, były propozycje hetmana... a ostatnim marszałkiem był ROla-Żymierski- przynajmniej żyjącym.

jak dotychczas to ostatnim Marszałkiem Polski był Marian SpychalskiZM

wybacz, ale Żymierski zmarł 9 lat po Spychalskim

Hej.To że są 2 stopnie w korpusie szeregowych, można przełknąć. Ale dysproporcją jest taka wielość stopni szczebli i stanowisk podoficerkich. Kiedy oddziałami są brygady prosi się niegeneralicji stopień brygadiera.

Jest w tym wykazie chyba mały błąd. Mianowicie już w latach siedemdziesiątych był wydzielony korpus chorążych:
-młodszy chorąży
-chorąży
-starszy chorąży
-chorąży sztabowy
-starszy chorąży sztabowy

W latach 90-tych ubiegłego wieku dodano do tego korpusu stopień młodszego chorążego sztabowego.

Odpowiednikiem tego korpusu w policji jest korpus aspirantów.
W latach 1990-1995 był to jeden stopień - aspirant policji a o października 1995r są to następujące stopnie:
-młodszy aspirant
-aspirant
-starzy aspirant
-aspirant sztabowy.

Korpus chorążych i aspirantów tym się różni od korpusu podoficerów że mają oni uprawnienia socjalne oficerów.

Jak można w tym temacie- dowódcami Brygad byli zazwyczaj oficerowie w stopniu pułkownika./to tak pamiętam/
Artyleria posługiwała się swoimi własnymi stopniami kanonier itd.
Ale w papierach było różnie ja zaczynałem jako kanonier pchor,a zakończyłem karierę stopniową jako sierściuch/sierżant/oczywiście pchor.
sierżanci byli:starsi,sztabowi.
Za komuny istniał osobny korpus, chorążych.
Byli oni starsi od podoficerów a młodsi od oficerów.
Na koniec za moich czasów stopień nie miał znaczenia,w mojej szkółce Szef Sztabu pułku miał stopień majora i na apelu musztrował Komendanta szkoły podoficerów/zasadnicza/w stopniu pełnego pułkownika.
Nawiasem pisząc ten major był byłym bażantem /skończył SOR czyli szkołę oficerów rezerwy/który zszedł na psy ,czyli podpisał cyrograf na byczej skórze z MON-em.
I na koniec ciekawostka dla zainteresowanych mój,, miot,,tak się to nazywało styczeń 88r był ostatnim rocznym,następny letni był już krótszy, chyba 6 m-cy.
I na koniec wyjaśnienie my ,,szkolący się w SPR absolwenci cywilnych uczelni mieliśmy,, pagony,,obszyte biało-czerwonym sznurkiem.Była blacha z napisem SPR ale nam tylko wydano na płaszcz wyjścowy.
Na polowym mundurze był tylko sznurek i nic więcej.
Zasada była jedna-eśli coś Wam dano musieliście to nosić bo to było w waszych papierach.
Mnie blach artylerii nie dano więc ich nie nosiłem.
Moi koledzy dostali więc musieli nosić.

jacek, ja w 2002 na SPR też dostałem tylko 2 lachy" na 4 rodzaje mundurów (bluza polowa codzienna", bluza polowa wyjściowa", bluza z krótkimi rękawami i echatka"). Na wszystkim naramienniki mieliśmy obszyte makaronem", ale lachy" trzeba było ciągle przeszywać. Oczywiście do czasu pierwszej elki" - potem przekładało się całą wsuwkę" i już była wygoda.
W kwestii starszego plutonowego - ja akurat miałem przyjemność posiadać stopień starszy plutonowy podchorąży" (jedna gruba ela" i jedna zwykła, z daleka ta gruba ela" robiła wrażenie wężyka generalskiego:-) Po zlikwidowaniu stopnia na pierwszych ćwiczeniach rezerwy dostałem sierżanta, czyli równano w górę". Sierżantem nigdy się nie nosiłem - potem wysłano mnie na dodatkowy 3 miesięczny kurs i dostałem ppor.

Zle jest jak stopien nie idzie w parze z funkcja - tylko niepotrzebne komplikacje. To tak na uboczu.

Przed wojna Oficerowie nizsi to ppor/por; starsi: kpt; sztabowi: major/pulkownik i generalowie.

Stopien Brygadiera to chyba we wszystkich prawie armiach (od czasow co najmniej Napoleonskich) stopien generalski.

No i po nacisnieciu guzika widze ze napisalem cos co jest dosc dwuznaczne. Generalowie oczywiscie nie byli oficerami sztabowymi, lecz tworzyli osobna grupe - generalow (brygady, dywizji, broni i marszalka Polski).

Stopnie wojskowe w Wojsku Polskim 1918–2005

proponuję więc wrócić do tematu, a nie licytować się kto bardziej dostał w dupę i komu ci zajumali w czasie służby.

na te tematy załóżcie sobie osobny wątek, np. na HP i tam sobie dyskutujcie o wyższości Świąt Bożego Narodzenia nad Wielkanocnymi.

dziękuję.