Ziemianka, kopalnia, grób – skarby pod ziemią
Słowo wstępne redaktora naczelnego Andrzeja Daczkowskiego
Trzy pierwsze artykuły w tym numerze dobitnie udowadniają, że skarb jest pojęciem zupełnie względnym. Pierwsza historia dotyczy eksploracji zimowego bunkra nr V Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” (nasz temat okładkowy). Wiele przesłanek wskazywało na to, że w wysadzonym przez Niemców obiekcie mogą zalegać szczątki naszych partyzantów. W wyniku eksploracji potwierdziły się opisy obiektu dokonywane z pamięci, jednak na pewno ostatniego tchnienia nasi bohaterowie nie wydali w bunkrze nr V. Zweryfikowano zatem miejscową legendę o bunkrze-grobie… Wraz z drugim artykułem zagłębiamy się w ziemię znacznie niżej, aż kilkadziesiąt metrów. Na tym poziomie w kopalni srebra w Srebrnej Górze odnaleziono garnek. Sam w sobie to żadne cudo, ale może zmienić wiedzę o początkach górnictwa w tym regionie. Dla pasjonatów dawnych podziemi to nie lada gratka, a kopalnia „Amalia” na naszych łamach dopisuje na swoje konto nie tylko to, że piękna jest niczym Afrodyta, ale że również pozwala odkryć tajemnice przeszłości. Trzecia historia to króciutki artykuł, jednak mocno nasycony emocjami! Tak jak w pierwszym artykule potomkowie partyzantów „Gryfa” wciąż szukają szczątków dziadków i pradziadków, tak w tym przypadku córka po 77 latach odnalazła grób ojca, służącego w formacji 2. Armii Wojska Polskiego.
Zatem czasem weryfikacja negatywna może być wartościowa, niekiedy odnaleziony zwykły przedmiot może wnosić do historii wiele, a kiedy indziej niemal przypadkowe odszukanie grobu ojca zapewni jakże cenne poczucie spełnienia obowiązku. Jest jakaś waga, która odmierzy te skarby?
W tym numerze znajdziecie również m.in. kolejną potężną dawkę informacji o Grudziądzu, mieście naszej tegorocznej konferencji „Odkrywcy”. Mamy dla Was kolejne dwa artykuły i praktyczne informacje dla uczestników. Widzimy się w Grudziądzu: 20–22 maja 2022 roku!
Serdecznie zapraszamy do akcji wszystkie stowarzyszenia i wszystkich niezrzeszonych. Niech towarzyszy Wam sygnał jak dzwon!
Odkrywca 04/2022 – spis treści
Wydanie drukowane w sprzedaży: od 5 kwietnia 2022 roku.
E-wydanie dostępne w sprzedaży: od 4 kwietnia 2022 roku.
- POSZUKIWANIA I ODKRYCIA
- Bunkier nr V partyzantów z Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”/ DAWID KOBIAŁKA, TOMASZ JANKOWSKI, DANIEL NITA, MIKOŁAJ KOSTYRKO, MARCIN KRZEPKOWSKI, JOANNA WYSOCKA, DANIEL FRYMARK
- Sensacyjne odkrycie w dawnej kopalni Amalia w Srebrnej Górze / DARIUSZ WÓJCIK
- Odnaleziony po 77 latach! / JANUSZ SKOWROŃSKI
- KONFERENCJA „ODKRYWCY” W GRUDZIĄDZU 20-22 maja 2022 roku
- Informacje o konferencji „Odkrywcy” w Grudziądzu / MAGDALENA HABER
- Fort Wielka Księża Góra [Grudziądz] / WŁODZIMIERZ GRABOWSKI
- Walki o Grudziądz w 1945 roku. Część 1 / KRZYSZTOF DROZDOWSKI
- HISTORIA UKRAINY
- Ukraińscy Strzelcy Siczowi. Początek epopei. Część 1 / PIOTR GALIK
- KULISY HISTORII
- Niespełniony polski sen o posiadłościach zamorskich: działalność Ligi Morskiej i Kolonialnej / MATEUSZ BĘDKOWSKI
- Operacja „Lord”. Jak Brytyjczycy podsłuchiwali Rosjan w Wiedniu / GRZEGORZ WOJCIECHOWSKI
- „Figurant środowiska jednostek wojskowych sił zachodnich”. Przyczynek do życiorysu Zofii Barbary Piechury / BARTŁOMIEJ BŁASZKOWSKI
- FORTYFIKACJE
- Wschodnie skrzydło odcinka „Nowogród”. Część 2 / Łukasz Drzensla
- KSIĘGARNIA ODKRYWCY
- Nowości kwietnia 2022 – 12 propozycji!
Odkrywca 04/2022 – wybrane artykuły
XVII KONFERENCJA POPULARNONAUKOWA MIESIĘCZNIKA „ODKRYWCA”
GRUDZIĄDZ 20-22 MAJA 2022
MAGDALENA HABER
Planowany termin rozpoczęcia tegorocznej konferencji zbliża się szybko. Po dwóch latach pandemii mamy w tej chwili czas względnego uspokojenia wirusa i możemy zakładać, że nie przesuniemy terminu konferencji, ani, co gorsza, jej nie odwołamy. Tak więc szykujcie się na spotkanie w dniach 20–22 maja 2022 roku w Grudziądzu!
Nasze przygotowania idą pełną parą. Już jesteśmy po owocnym rekonesansie w Grudziądzu i okolicach. Po bardzo ważnych, a jednocześnie przemiłych spotkaniach z naszymi przewodnikami, zaproszonymi prelegentami oraz gospodarzami odwiedzanych obiektów. Program XVII Konferencji już się wykrystalizował. Jak zwykle poprzeczka zawieszona jest wysoko. A wierzcie, warto zobaczyć wszystkie punkty programu, który przygotowaliśmy. Jest ich sporo, ale to i tak kropla w olbrzymich możliwościach Grudziądza – miasta garnizonowego.
Bunkier nr V partyzantów z Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”
DAWID KOBIAŁKA, TOMASZ JANKOWSKI, DANIEL NITA, MIKOŁAJ KOSTYRKO, MARCIN KRZEPKOWSKI, JOANNA WYSOCKA, DANIEL FRYMARK
W lasach okalających kaszubską wieś Czarniż, ukrywało się kilka grup partyzanckich należących do struktur Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” – największego ruchu konspiracyjnego działającego na Pomorzu Gdańskim w czasie trwania II wojny światowej. Niniejszy artykuł zarysowuje kontekst historyczny związany z oddziałem „Sokoła”, budową bunkra nr V, w którym miało zginąć pięciu partyzantów, jak i wyniki rozpoznania terenowego.
Sensacyjne odkrycie w dawnej kopalni Amalia w Srebrnej Górze
dariusz Wójcik
Niewielkie naczynie zostało odnalezione na najniższym poziomie w kopalni Amalia. Archeolodzy szacują czas powstania artefaktu na XIV wiek. Odkrycie to zmienia dotychczasową wiedzę w zakresie początków górnictwa w Srebrnej Górze. Przełom w pracach nastąpił 23 października 2021 roku. Zupełnie przypadkowo Jacek Łokaj – w szybie głównym, na głębokości ok. 25 metrów poniżej poziomu wlotu szybu, przy świadkach, w mule zalegającym w jednym z dwóch płytkich bocznych chodników znalazł garnek…
Fort Wielka Księża Góra
WŁODZIMIERZ GRABOWSKI
Genezy nowoczesnej twierdzy w Grudziądzu należy szukać w 1772 roku, kiedy doszło do pierwszego rozbioru Polski. Większość okolicy dolnej Wisły znalazła się w granicach Królestwa Prus. Król Fryderyk II postanowił umocnić zdobycze terytorialne twierdzą, która byłaby obozem warownym dla wojska, magazynem oraz zabezpieczeniem przeprawy wiślanej. W latach 1776-1788 wzniesiono na północ od Grudziądza potężną fortecę, która przez ponad 100 lat ugruntowała pruskie panowanie nad dolną Wisłą, odpierając m.in. napoleońskie oblężenie w 1807 roku.
Pozostałe artykuły
Jak zawsze nasz numer można znaleźć w każdym salonie Empik, Inmedio, Garmond, Relay, Ruch. Numery można również zdobyć w postaci e-wydania w serwisie e-Kiosk.pl.
Przekonany jest, że bryłą świata poruszają pasjonaci. Oburza się, że w XXI wieku wniosek o pozwolenie na poszukiwania należy wydrukować, umieścić w kopercie, zanieść na pocztę, a potem czekać na listonosza, który przyniesie odpowiedź na wydrukowanej kartce, umieszczonej w kopercie. „Austro-Węgry, no Austro-Węgry” - komentuje tę sytuację.
Redaktor miesięcznika „Odkrywca”
