Pancerz z MRU, srebrne księgi, studnie i tunele
Słowo wstępne redaktora naczelnego Andrzeja Daczkowskiego

Co znajdziecie w numerze lipcowym „Odkrywcy”? Przypominamy Wam w obszernej fotorelacji i dodatkowej galerii internetowej, kryjącej się pod kodem qr, konferencję „Odkrywcy”. Tym razem zjechaliśmy do Krakowa. Edycja osiemnasta! Z tej okazji wzniesiony został na konferencji stosowny toast. I my tam z konferencjuszami byliśmy, miód i wino piliśmy, a cośmy widzili i słyszeli, w „Odkrywcy” umieściliśmy…
A na dalszych stronach „Odkrywcy” przede wszystkim skarby i poszukiwania. GEMO, czyli nasza grupa eksploracyjna, zeszła na dno studni zamku Grodziec i rozpoczęła w niej prace badawcze; o pierwszym etapie piszemy właśnie na łamach lipcowego „Odkrywcy”. Warto poznać historyczny kontekst tego miejsca, bo to on sprowokował nas do zjazdu w głąb studni. Przypominamy, że pod względem badawczym owa studnia to terra incognita. Wciąż takie miejsca istnieją nawet w popularnych miejscach turystycznych.
My poszukiwania zaczynamy, a tymczasem koledzy na czele z Jackiem Adamcem poszli tropem opowieści o wraku samolotu i dokopali się fragmentów radzieckiego samolotu. Rodzi się intrygujące pytanie: czy został on strącony we wrześniu 1939 roku? A jeśli tak, to przez kogo? Piszemy o tym w tym numerze „Odkrywcy”.

MRU znane i przeczesane? Jednak nie. Mamy dla was materiał o wielotonowej znajdce – pancerzu, który został w tamtym rejonie znaleziony, wydobyty i dostarczony ciężkim sprzętem do muzeum. Zatem to kolejne miejsce popularne, o którym wciąż nie wiemy wszystkiego…
I kolejna skarbowa historia wagi ciężkiej dosłownie i w przenośni: gdzie są księgi ze Srebrnej Biblioteki księcia Albrechta Hohenzollerna? Wiedzieliście o tym skarbie? No to od lipca na pewno wiedzieć będziecie.
Na koniec przypominam, że jesteśmy dla Was już nie tylko w wydaniu drukowanym, ale i e-wydaniu i social mediach (FB, Instagram, Twitter). Wszelkie prenumeraty w naszym sklepie ibhik.pl
Miłej skarbowej lektury!

Odkrywca 07/2023 – spis treści
Wydanie drukowane w sprzedaży: od 5 lipca 2023 roku.
E-wydanie dostępne w sprzedaży: od 4 lipca 2023 roku.
- WYDARZENIA
- POSZUKIWANIA I ODKRYCIA
- Zagadka studni z Zamku Grodziec /ŁUKASZ ORLICKI
- Wrak Tupolewa SB-2 (ANT-40) / ANNA MAJER
- Nowy pancerz uzupełnił zbiory muzeum fortyfikacji / JAN WASILKIEWICZ
- Na tropie depozytu broni w Elżbietkowie / DAMIAN PŁOWY
- Tajemnice kalwińskiego dworu obronnego w Łopatkach /ANDRZEJ SZNAJDER
- Zaginione skarby w Polsce. Część 2 / MAREK DUDZIAK
- Oddział Zdobyczy Wojennych /ROBERT KUDELSKI, SŁAWOMIR BOGACKI
- Skarby z galeonu „San Jose” /GRZEGORZ WOJCIECHOWSKI
- KULISY HISTORII
- Klaus Fuchs najważniejszy radziecki szpieg „atomowy” / GRZEGORZ WOJCIECHOWSKI
- KOLEKCJONERSTWO
- Australia Service Medal 1939-1945 / BARTŁOMIEJ BŁASZKOWSKI
- FORTYFIKACJE
- Z wydm Półwyspu Helskiego nad Kanał La Manche. Od baterii „Schleswig-Holstein”do baterii „Lindemann”. Część 1 / JACEK JAROSZ
- KSIĘGARNIA ODKRYWCY
- Nowości lipca
Odkrywca 07/2023 – wybrane artykuły

XVIII Konferencja Popularnonaukowa miesięcznika „ODKRYWCA”
MAGDALENA HABER
Tym razem wszyscy spotkaliśmy się w Krakowie. Pokazaliśmy gród kraka od mało znanej strony.
Kolejna konferencja miesięcznika „Odkrywca” za nami. Naszą XVIII edycję świętowaliśmy wspólnie z uczestnikami w Krakowie. Tradycyjnie uczestnicy dopisali, za co bardzo dziękujemy. Poza stałymi bywalcami było z nami także kilkanaście nowych osób. Mamy nadzieję, że i one z nami pozostaną.
Wiadomo, Kraków to duże i bardzo znane miasto turystyczne. Związanych z nim tematów i miejsc historycznych jest zbyt wiele nawet na trzydniową konferencję. My, wspólnie z Małopolskim Stowarzyszeniem Miłośników Historii RAWELIN, skupiliśmy się na miejscach związanych z Twierdzą Kraków, a także na schronach zimnowojennych. Naszym zamiarem było pokazanie uczestnikom Krakowa nietuzinkowego i mało znanego. I uważamy, że nam się to udało. A to, co Wam pokazaliśmy – a były to obiekty przez wielu zupełnie nieznane – przybliżymy w poniższej fotorelacji.

Zagadka studni z Zamku Grodziec
ŁUKASZ ORLICKI
26 maja 2023 roku rozpoczęliśmy pierwsze po II wojnie światowej badania studni znajdującej się na dziedzińcu zamku Grodziec. Zagadka studni, jej budowy i zawartości obrosła przez lata wieloma legendami. W ciągu kolejnych miesięcy spróbujemy ją rozwiązać. Ukryte pod ziemią pomieszczenia, zamaskowane tunele czy tajne schowki budziły emocje od wieków. Można śmiało założyć, że praktycznie w każdym ze starych zamków czy pałaców istnieje legenda z nimi związana. Część z tych barwnych, przekazywanych przez przewodników opowieści, dotyczy starych zamkowych studni – czasem do dziś zalanych wodą i głębokich, a czasem zasypanych gruzem i ziemią. Jednak studnia znajdująca się na dziedzińcu Zamku Grodziec – zresztą jak i cała warownia – jest szczególna, a liczba osób wierzących w to, że gdzieś na jej dnie znajdują się tajne przejścia – imponująca

Wrak Tupolewa SB-2 (ANT-40)
ANNA MAJER
Ta historia rozpoczęła się od przekazów ustnych. Mieszkańcy gminy Sabnie pamiętają bowiem opowieści przekazywane im przez dziadków, którzy wspominali, że w okolicy, na torfowisku, ma znajdować się wrak samolotu z okresu II wojny światowej. Ale Jacek Adamiec podczas rozmowy z „Odkrywcą”, a także większość poszukiwaczy, z którymi miałam przyjemność rozmawiać, podkreślają, że pamięć ludzka jest najsłabszym ogniwem poszukiwań. I mamy na to dowody: w zależności od relacji pojawiały się doniesienia, że to samolot zastrzelony w 1939, 1941 lub 1944 roku. Oczywiście nikt nie miał na celu umyślne wprowadzenia nikogo w błąd, każdy ze świadków opowiadał po prostu to, co słyszał od krewnych.
Pogłoski o zalegającym w ziemi wraku wydawały się prawdopodobne, jednak aby przekonać się, czy to nie plotka, należało przeprowadzić poszukiwania. Ich organizatorami byli Jacek Adamiec z firmy Gpr24.com.pl oraz pracownicy Podlaskiego Muzeum Techniki Wojskowej i Użytkowej w Bielanach-Wąsach.

Zaginione skarby w Polsce (część 2)
Gdzie są księgi ze Srebrnej Biblioteki księcia Albrechta Hohenzollerna z Królewca?
MAREK DUDZIAK
Gdzie są księgi ze Srebrnej Biblioteki księcia Albrechta Hohenzollerna z Królewca?
Historia Srebrnej Biblioteki z Królewca jest mało znana. Jest unikatem i jednym z najcenniejszych skarbów z epoki renesansu. Należy tutaj przypomnieć, że jej pierwszy właściciel książę Albrecht Hohenzollern był ostatnim wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego i pierwszym świeckim władcą Prus. Jest uznawany za wielkiego mecenasa sztuki i literatury. Założył m.in. Bibliotekę Zamkową pierwotnie przechowywaną w specjalnym pomieszczeniu w bramie królewieckiego zamku.
W 1767 roku, kiedy liczyła już około 16 000 woluminów została włączona do zasobów Biblioteki Uniwersyteckiej w Królewcu, gdzie dwa lata później udostępniono je do użytku publicznego. W 1932 roku udostępniono ją zwiedzającym w ramach stałej ekspozycji na zamku królewieckim. Ostatni raz miało to miejsce w 1942 roku.
Pozostałe artykuły numeru lipcowego 2023!













Jak zawsze nasz numer można znaleźć w każdym salonie Empik, Inmedio, Garmond, Relay, Ruch. Numery można również zdobyć w postaci e-wydania w serwisie e-Kiosk.pl.