Przed nami jest mięsista biografia, a nie żywot świętego czy też kronika, zestawiająca jedynie wydarzenia w porządku chronologicznym. Mamy to, czego od biografa się wymaga. Tu się dzieje, iskrzy, jest wzlot, upadek – i przejście do legendy.
Ta książka to fascynująca wycieczka w takie rejony, w których pojęcie „naród” i przynależność do niego zabarwia się nie tylko różnymi lokalnymi kolorami i cieniami. Podróżą w takie okolice, które są wprost hamletowskie i same z siebie nigdy nie odpowiadają na najprostsze pytania: kim jesteście czy za kim jesteście.
Warto tę książkę polecić tym wszystkim, którzy z uporem godnym innych spraw twierdzą, że niektóre momenty w historii, w szczególności spektakularne i rewolucyjne przemiany są tak oczywiste, że nie sposób się pomylić w ich ocenie.
Tuż po ukazaniu się w 2018 na rynku wydawniczym książki Krzysztofa Krzyżanowskiego „Śladem złotego pociągu”, odbyłem pewną interesującą rozmowę na jej temat. Rozmowa to może zbyt duże słowo, gdyż raczej była to seria prychnięć ze strony mojego rozmówcy, które ostatecznie zostały ujęte w następujący komunikat: „Ależ cóż nowego można jeszcze napisać o tej historii?” Otóż można.
