Andrzej Daczkowski

Redaktor naczelny czasopisma "Odkrywca"

Odkrywca 10 (285) październik 2022

przez

W numerze, który mają Państwo w swoich dłoniach, druga wojna światowa jest tematem niemal wszystkich artykułów prócz jednego. Nic dziwnego, to przecież wówczas rozpędzony walec historii tak wpłynął na losy pojedynczych ludzi, że do dziś przyglądamy się ich bohaterstwu, tchórzostwu, poświęceniu czy zbrodniom. To również wtedy powstawały różnego rodzaju inwestycje, okręty, samoloty etc., które wciąż stanowią materialne świadectwo tamtych czasów, a detale związane z nimi tkwią gdzieś w ziemi i w wodzie. To nimi posługiwali się marynarze U 367, „Frankena”, „Lützowa” czy obrona przeciwlotnicza dzisiejszych zakładów w Gliwicach. Cóż, historia ludzi i przedmiotów wiąże jednych i drugich w nierozerwalny węzeł.

Bursztynowy krzyżyk z XI-XII wieku!

przez

Podczas poszukiwań posługiwałam się kaszorkiem, czyli rodzajem podbieraka. Do niego trafiają niesione falą morską różnego rodzaju przedmioty – patyki, wodorosty, śmieci, niewielkie morskie żyjątka, a także bursztyny. Potocznie ten zmieszany materiał nazywa się „śmieciem”, a fachowo „kidziną”. W kidzinie rzadko kiedy występują kamienie – chyba że bardzo niewielkie. Trałowałam w zmąconej wodzie o głębokości mniej więcej do kolan. Prowadziłam zatem poszukiwania na „ślepo”, w przeciwieństwie do tych, którzy łapali bursztyny widoczne gołym okiem, tuż przy brzegu. Takie poszukiwania wymagają dużego doświadczenia, dobrego wzroku, a także zwinności i doskonałej koordynacji oko-ręka. Fale niekiedy potrafią w mgnieniu oka zabrać upatrzony bursztyn sprzed nosa. I właśnie wtedy szczęśliwie do mojego kaszorka musiał trafić bursztynowy krzyżyk, co okazało się dopiero po opróżnieniu siatki na brzegu i przebieraniu materiału w poszukiwaniu fantów. Zobaczyłam bursztyn i równocześnie wydałam z siebie taki okrzyk (pani Julia próbowała okrzyk odtworzyć, brzmiał mniej więcej tak: „jaaaa”, jednak ten zapis nie oddaje w pełni emocji – przyp. redakcji).

Odkrywca 9 (284) wrzesień 2022

przez

Nasze morze wniknęło w wydanie wrześniowe „Odkrywcy” niczym gwałtowny sztorm. Jeszcze miesiąc temu pomysły na dziewiąty numer były inne. Wszystko zmienił trzydniowy wyjazd redakcji „Odkrywcy” i Gemo do Helu oraz rejs „Bryzą 1”, z której pokładu były prowadzone badania podwodne. Pierwszą część relacji z tej wyprawy znajdziecie na stronie 12. Wtedy jeszcze brakowało nam artykułu prezentującego kontekst historyczny akwenu. Na szczęście Karol Wójcik z Helskiego Kompleksu Muzealnego powiedział „jo!” i przysłał nam tekst o wrakach wokół Helu; w tym numerze część pierwsza tego cyklu. Na koniec z naszego potężnego archiwum „Odkrywcy” dodaliśmy teksty Daniela Pastwy o niemieckich okrętach podwodnych, w którym znakomicie ukazana jest sztuka identyfikacji wraku. W efekcie mamy dla Was i badania na wstępnym etapie, i rys historyczny, i identyfikacje już zakończone – komplet! Wisienka na tym morskim torcie również jest. Poszukiwaczka bursztynów Julia Hladiy na Wyspie Sobieszewskiej znalazła jantarowy krzyżyk z XI-XII wieku.

Leszek Adamczewski  (1948 – 2022) i tajemnice historii

przez

Leszek Adamczewski był dla nas Przyjacielem. Jeden z nas towarzyszył Leszkowi w większości wypraw w teren, jakie odbywał w celu weryfikacji swoich hipotez. Inni wielokrotnie korzystali z Jego ustaleń i informacji związanych z tajemnicami II wojny światowej. Leszek Adamczewski często przecierał eksploracyjne szlaki, docierając jako pierwszy do świadków wydarzeń sprzed lat i po raz pierwszy te relacje publikując.

Odkrywca 8 (283) sierpień 2022

przez

Tematem okładkowym w lipcowym „Odkrywcy” jest akcja wydobywania płyt pomnikowych w Ruszowie. Wspólnie z „Archeologią Żywą” odnaleźliśmy ich 107.
Od wyrytych wyrazów w kamieniu prowadzimy Was do pewnego wydrukowanego popularnego francuskiego romansu. Dlaczego ta trzeciorzędna półka wydawnicza zainteresowała jednego z naszych autorów – Macieja Bartkowa? Jaki związek mają ograne chwyty fabularne z pierwszorzędną legendą skarbową z Niedzicy? Czy to najlepszy trop, by rozwikłać takie zagadki?

Płyty z ruszowskiego pomnika

przez

Już od lat 70. XX wieku płyty z nazwiskami poległych żołnierzy w czasie I wojny światowej nie otaczały tutejszego pomnika. Był on symbolicznym grobem mieszkańców pochodzących z dolnośląskiego Ruszowa (niem. Raschau). Został wysadzony w powietrze, a pretekstem do zniszczenia miały być odwiedziny monumentu przez obywateli Niemiec.

Odkrywca 7 (282) lipiec 2022

przez

Tematem okładkowym w lipcowym „Odkrywcy” jest akcja wydobywania płyt pomnikowych w Ruszowie. Wspólnie z „Archeologią Żywą” odnaleźliśmy ich 107.
Od wyrytych wyrazów w kamieniu prowadzimy Was do pewnego wydrukowanego popularnego francuskiego romansu. Dlaczego ta trzeciorzędna półka wydawnicza zainteresowała jednego z naszych autorów – Macieja Bartkowa? Jaki związek mają ograne chwyty fabularne z pierwszorzędną legendą skarbową z Niedzicy? Czy to najlepszy trop, by rozwikłać takie zagadki?

Odkrywca 6 (281) czerwiec 2022

przez

Wkrótce spotkamy się w Grudziądzu na ogólnopolskiej Konferencji „Odkrywcy”. Jednak już od lutego miesięcznik „Odkrywca” publikuje artykuły o tym fortecznym mieście, a prezes naszego wydawnictwa – Magda Haber – zapina organizacyjnie konferencję na ostatni guzik. W tym numerze mamy apogeum cyklu grudziądzkiego: aż cztery teksty opowiadają o miejscu naszej konferencji – ponad 20 stron i kilkadziesiąt zdjęć oraz grafik. W redakcji „Odkrywcy” wierzymy, że publikacje te pozwolą się Wam bardzo dobrze przygotować – i znów zostaniecie uznani przez przewodników za jedną z najbardziej wymagających grup, które przyszło im oprowadzać.

Czy S. Siorek zastosował taktykę porucznika Colombo? „Eksplorator. Narodziny i upadek legendy” Jacek M. Kowalski [recenzja książki]

przez

Przed nami jest mięsista biografia, a nie żywot świętego czy też kronika, zestawiająca jedynie wydarzenia w porządku chronologicznym. Mamy to, czego od biografa się wymaga. Tu się dzieje, iskrzy, jest wzlot, upadek – i przejście do legendy.

css.php